ijsvermaak

door marlies stoter
ijsvermaak

ijsvermaak

door marlies stoter

In de strenge winters van de zeventiende eeuw stond het gewone leven weken zo niet maanden nagenoeg stil. Wie slechts afgaat op de schilderijen uit die tijd, krijgt de indruk dat daar volop sportief plezier voor terug kwam. ‘Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland’ is zo’n winterlandschap. Waarschijnlijk is het een repliek, een kopie uit de tijd zelf, maar gemaakt door een mindere god dan Hendrick Averkamp, wiens beroemde naam bij binnenkomst om dit schilderij gonsde.

Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma
Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma

Het is geen verstild tafereel met ongerepte sneeuw en bittere kou, maar een levendige wereld vol ijspret. Met een beetje verbeelding sta je met je Unoxmuts op de oever van de bevroren vaart ernaar te kijken en vooral ook te luisteren: naar het gekras van de ijzers van de zwierende paren, het gelach van de kinderen, naar de blaffende hond en het koperen geluid van het bellentuig op de rug van het sledepaard, ja zelfs het geluid van het ijzeren beslag op de schoen die de arrenslee kan remmen is voorstelbaar. Meer lawaai nog maken de klapperende wimpels en zeilen samen met de verschrikte kreetjes van de dik ingepakte passagiers, als de ijsschuiten met enorme vaart voorbij zeilen. En daardoor heen de trompet, die waarschuwt voor de komst van de ‘nieu inventie’ en het gebeier van de torenklok in de verte.      

Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma
Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma
Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma
Het ijsvermaak van den deftigen stand in Holland, 1605-1614, Fries Museum, Leeuwarden - Collectie Provincie Fryslân - Schenking ds. Joost Hiddes Halbertsma

ontdek meer winterse schilderijen

© Fries Museum - alle rechten voorbehouden disclaimer privacybeleid