phantom limb

art beyond escher
26 januari 2018 t/m 6 januari 2019
phantom limb

phantom limb

art beyond escher

In deze tentoonstelling namen tien hedendaagse kunstenaars uit binnen- en buitenland je mee naar een wereld waarin niets was wat het leek. Hun kunstwerken speelden met contrast, licht, orde, perspectief, oneindigheid en ruimtelijkheid. Ze plaatsten je in een wereld die schijnbaar onmogelijk was en gaven een vervreemdende fysieke beleving.

Bij een phantom limb, of fantoompijn, registreren de hersenen een gevoel of pijnsensatie die er niet is. Dat was ook het geval bij het werk van Oscar Santillan. Hij presenteerde een eiland dat niet bestond. Bermeja in de golf van Mexico, stond jarenlang aangegeven op topografische kaarten. Toen Mexico en de Verenigde Staten hun territoriale wateren wilden vastleggen bleek het plotseling verdwenen te zijn. Santillan reisde naar de exacte coördinaten van het fantoomeiland en verzamelde daar honderden liters zeewater. Hieruit destilleerde hij zout dat samengeklonterd het eiland gestalte geeft. Bermeja bestaat nu nog slechts bij de gratie van Santillans werk en onze fantasie.

Lieven Hendriks, SL, 2017
Lieven Hendriks, SL, 2017
Marc Philip van Kempen, IX, 2010
Marc Philip van Kempen, IX, 2010

feit of fictie

In het werk van Patrick Corillon liep je in de voetsporen van zijn fictieve muze Oskar Serti. Als kijker nam je de werkelijkheid van Serti over. Zo werd ongemerkt de grens tussen realiteit en fictie overschreden. Je was plotseling zelf de hoofdrolspeler van het verhaal. Saskia Olde Wolbers gaf in video vorm aan haar onwerkelijke werelden. Ruimtes die deden denken aan vervreemdende filmsets waren het decor van eigenaardige gebeurtenissen en leken in onaardse vloeistoffen gedompeld. Dominique Teufen plaatste je in een kamer waar net een feestje was geweest. Door haar aanpassingen aan de ruimte bekroop je het gevoel van desoriëntatie.

“Spektakelstukken volgen elkaar op…
Alle zintuigen op scherp” 

★★★★
- De Volkskrant 

diepte

Ook in de fotografie waren kunstenaars in staat om de realiteit een onverwachte wending te geven. Marc Philip van Kempen fotografeerde zijn eigen chaotische decors. De werken leken geen twijfel te laten bestaan dat de beelden bewerkt waren. Het waren echter niet de foto’s, maar de objecten die gemanipuleerd waren. De jonge kunstenaar Matthijs Munnik omringde je met kleur. In zijn installatie Luminal speelde hij met perspectief en diepte, waardoor je in een oneindige, kleurrijke leegte stapte.

Matthijs Munnik, Luminal, 2017. Foto: Jeronimus van Pelt
Matthijs Munnik, Luminal, 2017. Foto: Jeronimus van Pelt
Michiel Kluiters, Zaal I, 2017
Michiel Kluiters, Zaal I, 2017

       ★★★★
        - Trouw

kermis

De Duits/Turkse Funda Gül Özcan oogste ten tijde van de tentoonstelling lof met haar kijkkasten waarin ze traditionele trucages met hedendaagse projecties en illusies combineerde. In Phantom Limb: Art beyond Escher ontdekte je haar meest recente diorama’s waarin ze een visuele kakafonie rondom een fictieve kermis presenteerde, compleet met muziek. In opdracht van het museum speelde Michiel Kluiters met de ruimtelijke beleving van het gebouw en de tentoonstellingszalen. Hij schiep hiervoor fictieve nieuwe ruimtes, voegde extra elementen toe en creëerde valse doorkijkjes. Zijn monumentale werken hadden je al bij binnenkomst op het verkeerde been gezet.

“Hoge kwaliteit”

★★★★
-Elsevier 

escher

“Ik kan het niet laten om met onze onomstotelijke zekerheden te sollen.” De kunstenaars in Phantom Limb: Art beyond Escher lieten zien dat ook in de hedendaagse kunst deze uitspraak van M.C. Escher nog een thema is. De tentoonstelling was onderdeel van een breder programma over de beroemde graficus. Vanaf 28 april 2018 was de tentoonstelling Escher op reis te zien. Aan de hand van circa tachtig vroege en late originele prenten werd Eschers artistieke ontwikkeling van een technisch bekwame graficus tot een wereldberoemd kunstenaar zichtbaar.

Bovendien organiseerde het museum onder de noemer Planeet Escher het gehele jaar projecten in de provincie, om uiteenlopende groepen binnen de mienskip samen te brengen met Escher als bindende factor.

Funda Gül Özcan, FUNFAIRAFFAIR , 2017
Funda Gül Özcan, FUNFAIRAFFAIR , 2017

De tentoonstelling Phantom Limb: Art beyond Escher liet zien dat onze hersenen voor de gek gehouden kunnen worden. Het stelde de vraag hoe betrouwbaar onze realiteit eigenlijk is. In totaal waren er 25 werken van Patrick Corillon, Funda Gül Özcan, Lieven Hendriks, Thomas Huber, Marc Philip van Kempen, Michiel Kluiters, Matthijs Munnik, Saskia Olde Wolbers, Oscar Santillan en Dominique Teufen te zien.

aftermovie opening

De tentoonstelling Phantom Limb was onderdeel van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018 en werd mede mogelijk gemaakt door Provincie Fryslân, Gemeente Leeuwarden en het Mondriaan Fonds. Het Mondriaan Fonds droeg middels het experimenteerreglement bij aan het honorarium van de kunstenaar(s).

© Fries Museum - alle rechten voorbehouden disclaimer privacybeleid