thijs rinsema

tekening van nichtje
eerste lichting klm air hostess
thijs rinsema

tekening door thijs rinsema vanaf nu te zien in het fries museum

geportretteerde is een van KLM’s eerste stewardessen

Het Fries Museum in Leeuwarden heeft een portrettekening van Thijs Rinsema (Drachten, 1877) verworven. De jonge vrouw met loshangend haar is Nelli de Vrieze (1909-1996), het nichtje van de kunstenaar. Nelli behoorde tot de eerste groep vrouwen die in de zomer van 1935 als ‘air hostess’ in dienst kwam van het jonge luchtvaartbedrijf KLM. De tekening gaat deel uitmaken van de tentoonstelling Friezen en is vanaf 16 juli te zien.

Het museum kreeg de tekening begin dit jaar in bezit, na een zorgvuldige papierrestauratie kan het werk eindelijk tentoongesteld worden. Vanwege de kwetsbaarheid van het werk is het slechts een half jaar te zien. Thijs Rinsema tekende zijn nichtje rond 1920 en gaf haar het werk cadeau. Nelli, of Nel, heeft haar portret altijd bewaard. Beide Friezen hebben een opmerkelijk leven geleid.

nel de vrieze
nel de vrieze

lees hier het stuk over nelli van Trouw als PDF

 

 

 

air hostess

In 1995 wordt Nel, toen Nel La Riviera- de Vrieze, geïnterviewd door dagblad Trouw. Ze behoort tot de eerste lichting van vijf dames die in de zomer van 1935 worden aangenomen als ‘air hostess’. Deze term wordt uiteindelijk al snel voor ‘stewardess’ verruild. In het artikel vertelt ze over de strenge selectieprocedure, waar zij samen met 19 anderen uit een groep van 300 sollicitanten werd gekozen. “De vliegerij was een nieuwe uitdaging en ik beschikte over de nodige ervaring als gastvrouw, dus ik dacht 'ik probeer het gewoon'. De capriolen van de piloot tijdens de proefvlucht weerstond ik met gemak, maar ik moest wel veel overredingskracht gebruiken om toestemming van mijn ouders te krijgen, want die waren doodsbenauwd dat me iets zou overkomen.” Op haar eerste vlucht naar Berlijn in 1935 werd ze persoonlijk uitgezwaaid door de toenmalige president-directeur van KLM.

 

schoenmakers en kunstenaars
De Friese kunstenaar Thijs Rinsema werkte net als zijn broer in het schoenmakersbedrijf in Drachten dat ze van hun vader hadden overgenomen. Beide broers ontwikkelden zich naast hun werk als schoenmakers tot gerespecteerde, veelzijdige kunstenaars. De Drachtster broers waren goed bevriend met Theo van Doesburg, de grondlegger van De Stijl en Dada in Nederland. Deze vriendschappen met invloedrijke kunstenaars als dadaïst Kurt Schwitters en Grande dame Charley Toorop zijn terug te zien in het experimentele werk van Rinsema.  
“De tekening van Nelli toont verwantschap met portrettekeningen van Jan Toorop zoals die van zijn jonge dochter Charley. Rinsema moet goed op de hoogte zijn geweest van het werk van Jan en stond in contact met Charley Toorop: ze kenden elkaar en ruilden elkaars werk. Charley stelt zelfs een keer voor om in ruil voor een kunstwerk van haar hand, schoenen voor haar kinderen te krijgen van schoenmaker Thijs!” Aldus conservator Marlies Stoter.

© Fries Museum - alle rechten voorbehouden disclaimer privacybeleid