De mensen die je aankijken op de schilderijen van Wybrand de Geest lijken zó uit de lijst te stappen, zo levendig zijn ze geschilderd. Knap! Maar hoe krijgt hij dat nou voor elkaar? Herken de hand van de meester door te tekenen, poseren en onderzoeken. Wat vertellen de kleding en attributen - de extra voorwerpen die de geportretteerden laten zien - bijvoorbeeld? En waar moet je allemaal om denken als je iemand goed wilt uitbeelden? Wybrand laat het je zien!
onderwijsprogramma
Tot en met 1 maart 2026 kun je je helemaal onderdompelen in de wereld van Wybrand de Geest. Je ontdekt hoe deze in Leeuwarden geboren schilder via leermeesters in Utrecht, Parijs en Rome uiteindelijk terugkeert naar Friesland en daar alle in die tijd - de zeventiende eeuw - belangrijke én rijke mensen levensecht weet te schilderen. Je kan je bijna voorstellen dat je ze zomaar op straat kan tegenkomen vandaag!
Hoe leerde Wybrand het vak? Dat ondervind je zelf aan den lijve door te tekenen, kijken, vergelijken, onderzoeken, naspelen, poseren en nog veel meer. En wie waren nou die mensen die hij portretteerde? En waarom lieten ze zich door hem uitbeelden? Wat maakte Wybrand zo'n gewilde portretschilder?
Dat alles en meer komt allemaal tot leven door met je klas deze tentoonstelling te bezoeken.
Voorafgaand aan het bezoek ontvang je een brief van Barthold van Douma, een zeventiende eeuwse leeftijdsgenoot van de leerlingen van nu die door Wybrand werd geportretteerd. Door zijn brief krijgen leerlingen alvast een inkijkje in de wereld van Wybrand.
Samen met leerkrachten en leerlingen van proefgroepen ontwikkelen we extra materialen om het bezoek voor te bereiden, dan wel na afloop in de klas te verrijken/verdiepen. Deze worden online beschikbaar gesteld nadat we de eerste proefgroepen over de vloer hebben gehad. Ook wordt na het museumbezoek extra materiaal meegegeven voor in de klas.
TIP - film kijken én maken in de klas
Studenten van de opleiding docent Beeldende Kunst & Vormgeving en docent Theater (NHL Stenden Hogeschool) maakten een filmproductie waarin leerlingen ontdekken welke trucs de schilder Wybrand gebruikte om de geportetteerden extra indrukwekkend in beeld te brengen, bijvoorbeeld door te werken met licht-donker-contrast. Die tips zijn direct in de klas te gebruiken. We dagen leerlingen uit om zelf aan de slag te gaan met het portretteren van hun klasgenoten, maar dan als zeventiende-eeuwer, met film!
In de handleiding voor de docent die binnenkort online beschikbaar is, krijg je stapsgewijs alle tips waarmee je leerlingen direct aan de slag kunnen met deze beeldende opdracht.
TIP - boek een programma extra!
Samen met onderwijspartners hebben we een fijn keuzemenu van randprogramma's samengesteld, allemaal geïnspireerd door de wereld van Wybrand. Als dit iets voor uw leerlingen is, vul dan in het open veld van ons boekingsformulier in dat u graag in overleg wilt over een op maat samengesteld combinatieprogramma. De duur en inhoud stemmen we af op uw wensen. Weet u al wat u het liefste wilt? Vermeld dat dan zo uitgebreid mogelijk. De prijs van een combinatieprogramma is afhankelijk van of u met één of meerdere klassen tegelijk komt en naar welke onderdelen uw belangstelling uitgaat. Daar informeren we u graag over na aanmelding.
atelier
Aansluitend op een bezoek aan de tentoonstelling kan een atelierprogramma in het museum worden geboekt. Leerlingen gaan met creatieve opdrachten aan de slag die de wereld van Wybrand en zijn tijdgenoten dichterbij brengen, onder leiding van dezelfde museumdocenten die het museumprogramma begeleiden.
stadswandeling met a guide to leeuwarden
Onder leiding van een gids van A Guide to Leeuwarden door de binnenstad wandelen, maakt een combinatieprogramma helemaal compleet. In de 'Meesterlijke streetartportretten-tour' combineren de gidsen van A Guide to Leeuwarden de wereld van Wybrand met de meest recent toegevoegde portretten in het straatbeeld van Leeuwarden.
filmprogramma slieker
In samenwerking met Slieker Film is een filmprogramma gemaakt dat voor of na een bezoek aan de tentoonstelling kan worden bijgeboekt. Leerlingen maken kennis met een documentairemaker die bij het maken van portretten heel bewust kiest welk perspectief hij als maker inneemt en wat dat voor invloed heeft op hoe een geportretteerde persoon vervolgens door de kijkers gezien wordt. Voor Wybrand zal dat in zijn tijd niet anders zijn geweest, al dan niet in om te voldoen aan de eisen van zijn rijke opdrachtgevers. Leerlingen ervaren welke invloed je als maker hebt op de weergave van iemand.
wie-wat-wanneer
Doelgroep | VO |
Werkvormen | kijken, onderzoeken, tekenen, samenwerken, verwoorden, verbeelden |
Leergebieden | mens en maatschappij (geschiedenis, maatschappijleer) kunst en cultuur (CKV) |
Lengte | 60-75 minuten. In combinatie met een programma in ons atelier verdubbelt de tijd |
Periode | van 23 september 2025 tot en met 1 maart 2026 |
terugkomkaartje
Na afloop krijgt iedere leerling een terugkomkaartje mee. Hiermee mogen ze met twee volwassenen gratis op een ander moment nog eens langskomen.

wybrand de geest
bekijk de tentoonstelling

terugkomkaartjes
gratis samen naar het museum

arriva schoolticket
met de trein naar het museum

praktische informatie
openingstijden, museumdocenten, prijzen en meer