alma-tadema

de meest succesvolle schilder van de 19de eeuw

Verleidelijke Romeinse vrouwen gesluierd in fijne gewaden tegen dromerige vergezichten, mijmerende geliefden op bijna doorschijnend marmeren bankjes en dames die hun tijd doorbrengen met pootjebaden, vissen voeren en luieren. Maar ook een farao met zijn stervende zoon in zijn armen en een nietsvermoedend feestend gezelschap dat elk moment verstikt gaat worden onder een lawine van rozenblaadjes. Alma-Tadema neemt ons mee naar scenes uit de klassieke oudheid en brengt deze tijd, als eerste, echt tot leven. Hij verbeeldt de oudheid zo mooi en overtuigend, dat regisseurs zijn schilderijen gebruiken als blauwdruk voor spektakelfilms als Gladiator. Uit heel de wereld komen meer dan tachtig topschilderijen van een van de meest succesvolle schilders van de 19de eeuw naar Leeuwarden. Samen met persoonlijke voorwerpen en filmfragmenten geven zij een inkijk in zijn wereld. Alma-Tadema - klassieke verleiding was te zien tot en met 7 februari 2017.

Alma-Tadema, klassieke verleiding haalde maar liefst 158.000 bezoekers en is daarmee een van de meest succesvolle tentoonstellingen van het Fries Museum. Ook sleepte het Fries Museum een prestigeuze Global Fine Art Award in de wacht met deze tentoonstelling.

van lourens naar sir lawrence

Alma-Tadema wordt in 1836 geboren als de Friese Lourens. Na zijn opleiding aan de kunstacademie in Antwerpen vertrekt hij voor de liefde naar Londen, waar hij zich laat naturaliseren tot Engelsman en zichzelf Lawrence gaat noemen. Al snel wordt hij ontdekt door het grote publiek en zijn roem is ongekend, vooral in Engeland en Amerika. In 1899 wordt hij zelfs geridderd en gaat voortaan als Sir door het leven. Alma-Tadema stierf in 1912 en ligt begraven in de St. Paul’s Cathedral in Londen.

Sir Lawrence Alma-Tadema, Zelfportret van Lourens Alma Tadema, 1852, Fries Museum, Leeuwarden - collectie Het Koninklijk Fries Genootschap. Foto © Martin Rijpstra

wereldfaam

Tijdens zijn leven wordt Alma-Tadema wereldberoemd met zijn werk. Hij schildert in opdracht van welgestelde zakenlieden en weet als geen ander zijn netwerk te cultiveren. Als een ware entertainer vermaakt hij op chique soirees de Londense high society. De opdrachten blijven binnenstromen en Tadema verdient een fortuin. Zo wordt hij een van de meest succesvolle schilders van de 19de eeuw. Ook tegenwoordig zijn werken van de geridderde schilder in het bezit van grote namen als George Lucas, de steenrijke Amerikaanse William Vanderbilt, de Getty familie, Andrew Lloyd Webber en Jack Nicholson. Zelfs ons koningshuis is de trotste eigenaar van een Tadema.

Sir Lawrence Alma-Tadema, Mozes gevonden!, 1904, particuliere collectie © 2016 Christie's Images Limited

Sir Lawrence Alma-Tadema, De rozen van Heliogabalus, 1888

tadema en hollywood

Sinds zijn huwelijksreis naar Rome en Pompeï is Alma-Tadema gefascineerd door de klassieke oudheid. Hij is de eerste schilder die deze tijd met zoveel zorg en precisie in beeld brengt. Menig regisseur baseert zich op zijn schilderijen bij het maken van historische blockbusters zoals The Ten Commandments(1956). Ook nu nog; Tadema's werk is een directe inspiratiebron voor Ridley Scott voor Gladiator (2000). In de tentoonstelling wordt glashelder hoe Tadema de filmwereld heeft beïnvloed. Daarnaast is er een bijpassend filmprogramma in samenwerking met Slieker Film en EYE filmmuseum.

grootste collectie

Het museum beschikte al over de grootste Alma-Tadema-collectie van Nederland, deels gekregen van Alma-Tadema en zijn dochters Laurence en Anna. In het najaar van 2015 doet het Fries Museum de grootste aankoop uit de historie van het museum: Tadema's Entrance of the theatre. Door deze aankoop kan het Fries Museum als enige museum in Nederland de volledige ontwikkeling tonen die de schilder in zijn carrière doormaakte.

amo te, ama me

alma-tadema, 1881

ingang van het theater

alma-tadema, 1866

fries museum webshop

bestel publicaties online bij de museumwinkel

audiotour

Alma-Tadema wekt met zijn schilderijen verhalen uit de oudheid tot leven. Maar welke verhalen vertelt hij eigenlijk en welke symboliek schuilt er achter de objecten die we in zijn werken zien? In een levendige audiotour vertelt acteur Peter Tuinman je alles over zeventien hoogtepunten van de tentoonstelling. Je kiest zelf over welke schilderijen je meer wilt horen waardoor je in alle vrijheid door de tentoonstelling kunt lopen. De verhalentour kost slechts € 1,- per persoon. Voor buitenlandse bezoekers is er een Engelstalige Storytour beschikbaar.

Sir Lawrence Alma-Tadema, Portret van Leopold Löwenstam, de etser, 1883, particuliere collectie, Engeland

Sir Lawrence Alma-Tadema, Interieur van de kerk van San Clemente, Rome, 1863

turing toekenning

Het Fries Museum heeft voor deze vernieuwende tentoonstelling over Alma-Tadema de Turing Toekenning 2015 gewonnen. De Turing Foundation kent deze prijs ter waarde van 500.000 euro eens in de twee jaar toe voor het beste tentoonstellingsplan van een Nederlands museum.

De tentoonstelling Alma-Tadema, klassieke verleiding is onderdeel van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Voor deze tentoonstelling en het begeleidende filmprogramma werkt het Fries Museum samen met EYE filmmuseum en Slieker Film.

De tentoonstelling over Sir Lawrence Alma-Tadema in het Fries Museum wordt mede mogelijk gemaakt door de Turing Foundation, Provincie Fryslân, BankGiro Loterij, Mondriaan Fonds,VSBfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, Stichting Woudsend Anno 1816, de Rijksoverheid (de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft namens de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Minister van Financiën een indemniteitsgarantie toegekend), Nelleke Nix Studio Gallery Press Inc., Vrienden van het Fries Museum, Wassenbergh-Clarijs-Fontein Stichting, Gifted Art, Het Nieuwe Stads Weeshuis en Stichting Fonds voor de Geld- en Effectenhandel.

De tentoonstellingspublicatie wordt uitgegeven door Prestel (Munchen) in het Nederlands, Engels en Duits en is mede tot stand gekomen door een genereuze gift van de Isaacson-Draper Foundation.

Entrance of the Theatre is verworven met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Saskia Fonds en haar Van Rijn Fonds), de BankGiro Loterij, het Mondriaan Fonds, deWassenbergh-Clarijs-Fontein Stichting, de Vrienden van het Fries Museum.

Het Fries Museum wordt mede gefinancierd door de Ir. Abe Bonnema Stichting, de Provincie Fryslân, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, EZ/Kompas en de BankGiro Loterij.